Vài giờ sau khi Harvard University kiện chính phủ Mỹ vào thứ Sáu, thẩm phán phụ trách vụ án đã đưa ra phán quyết, tạm ngừng lệnh cấm của chính quyền Trump đối với việc tuyển sinh sinh viên quốc tế tại Harvard.
Thẩm phán Tòa án Liên bang Massachusetts, Allison Burroughs, trong lệnh tạm thời đã chỉ ra rằng bà đồng ý với quan điểm của Harvard rằng việc thi hành lệnh này sẽ gây ra “thiệt hại ngay lập tức và không thể khắc phục” cho trường.
Harvard đã viết trong đề nghị lệnh tạm thời rằng: “Chính phủ Trump đã tùy tiện – và không có cơ sở pháp lý – cố gắng xóa bỏ một phần tư cơ sở sinh viên của Harvard. Nếu không có những sinh viên này, Harvard sẽ không còn là Harvard.”
Theo thông tin, vụ án sẽ có phiên điều trần trực tuyến vào thứ Ba tuần tới, và sau đó thẩm phán sẽ nghe tranh luận về việc liệu có phát hành lệnh cấm tạm thời hay không tại Tòa án Liên bang Boston. Lệnh này sẽ tạm thời ngăn chặn hành động của chính phủ trước khi có phán quyết cuối cùng của vụ kiện.
Vào thứ Năm, Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã công bố một tuyên bố chưa từng có, tuyên bố hủy bỏ chứng nhận Chương trình Sinh viên và Khách tham quan (SEVP) của Harvard. Tuyên bố này cho biết điều này có nghĩa là Harvard sẽ không thể tuyển sinh sinh viên quốc tế và các sinh viên quốc tế hiện tại cũng phải chuyển trường, nếu không sẽ mất quyền hợp pháp.
Hành động của Bộ An ninh Nội địa khiến gần 7000 sinh viên đối mặt với nguy cơ bị mất tư cách visa, ảnh hưởng đến các học giả quốc tế đang nghiên cứu tại Harvard với visa J-1. Sinh viên ở lại Mỹ sau khi visa hết hiệu lực sẽ trở thành cư trú bất hợp pháp và có thể phải đối mặt với quy trình trục xuất.
Vào sáng sớm thứ Sáu, Harvard đã đệ đơn kiện tại tòa án quận, kiện Bộ An ninh Nội địa Mỹ, Cục Thực thi Di trú và Hải quan, Chương trình Sinh viên và Khách tham quan (SEVP), Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao Mỹ, cùng với các lãnh đạo chính của những bộ này. Harvard cáo buộc rằng hành động của chính quyền Trump là hành vi trả thù rõ ràng và việc hủy bỏ chứng nhận là vi hiến.
(Lấy từ: Đơn kiện của Harvard University)
Các luật sư của Harvard cho biết, thường thì các cáo buộc như vậy có thể cần rất nhiều điều tra pháp lý để chứng minh. Nhưng trong vụ này, nhiều quan chức, bao gồm cả tổng thống, đã công khai thể hiện động cơ trả thù của họ. Harvard nhấn mạnh rằng hành động của chính quyền Trump “vi phạm pháp luật ở mọi khía cạnh.”
Đối với việc lệnh hành chính được dừng chưa đầy 24 giờ, trợ lý Bộ trưởng An ninh Nội địa, Tricia McLaughlin, đã đáp lại rằng: “Phán quyết ngày hôm nay đã hoãn lại công lý và cố gắng làm suy yếu quyền lực mà Tổng thống được trao theo Điều II của Hiến pháp, chúng tôi mong đợi một tòa án cấp cao hơn sẽ lập lại danh dự cho chúng tôi trong vấn đề này.”
Bà cũng nhấn mạnh rằng việc các trường đại học tiếp nhận sinh viên nước ngoài là một đặc quyền, không phải là một quyền. Chính quyền Trump cam kết “khôi phục sự hợp lý trong hệ thống visa sinh viên.”
Vào chiều thứ Sáu, khi ký lệnh hành chính tại Phòng Bầu dục, Trump vẫn nhấn mạnh rằng “Harvard phải thay đổi cách thức hoạt động”, và ngụ ý rằng ông đang xem xét áp dụng các biện pháp tương tự đối với các trường đại học khác.
Sinh viên quốc tế vẫn cảm thấy bất an
Hiệu trưởng Harvard, Alan Garber, vào thứ Sáu đã phát biểu rằng, sinh viên và học giả quốc tế là những thành viên không thể thiếu trong cộng đồng Harvard. Harvard sẽ làm mọi điều có thể để hỗ trợ và đảm bảo rằng trường vẫn mở cửa đón chào thế giới.
(Lấy từ: X)
Ông cũng lên án hành động của chính quyền Trump là “đe dọa tương lai của hàng nghìn giảng viên và sinh viên tại Harvard” và cũng là cảnh báo cho hàng triệu sinh viên từ khắp nơi ở Mỹ đến đây để theo đuổi giáo dục và thực hiện ước mơ của họ.
Trong khi đó, các chuyên gia trong ngành du học cũng cho biết, cuộc chiến pháp lý này có thể kéo dài và trong thời gian này, sinh viên quốc tế sẽ tiếp tục ở trong tình thế tiến thoái lưỡng nan.
Giám đốc điều hành của công ty tư vấn tuyển sinh đại học H&C Education, Pierre Huguet, đã nói với truyền thông rằng, trong thời gian kiện tụng, sinh viên “nên tránh đi du lịch nước ngoài trừ khi thực sự cần thiết, vì việc trở lại có thể vẫn có rủi ro.” Đồng thời các sinh viên cũng nên chuẩn bị cho tất cả các kết quả có thể xảy ra, bao gồm cả việc lệnh cấm bị gỡ bỏ hoặc Harvard thua kiện.
Cuộc tranh cãi giữa Trump và Harvard đã leo thang đột ngột, cũng làm cho lễ tốt nghiệp của Harvard vào thứ Năm tới đây nhận được nhiều sự chú ý hơn. Sau khi lễ tốt nghiệp năm ngoái trở thành sự kiện tập trung chống lại chính phủ Mỹ vì vấn đề Gaza, năm nay Trump chắc chắn sẽ trở thành đối tượng bị chỉ trích của các sinh viên tốt nghiệp Harvard.